Kazım Karabekir

Kazım Karabekir, Kurtuluş Savaşı’nda Mustafa Kemal’in en önemli destekçilerinden biri olmasına rağmen, Cumhuriyet’in ilanından sonra Kemalist rejimle ters düşen bir figür haline gelmiştir.

Öne çıkan noktalar:

• Milli Mücadele’nin öncülerindendi: Erzurum ve Sivas Kongrelerinde Mustafa Kemal’i destekledi ve doğu cephesinde bağımsızlık mücadelesi verdi.

• Cumhuriyet’in ilanına ve tek parti yönetimine karşı çıktı: 1923 sonrası Mustafa Kemal’in otoriterleştiğini düşündü ve 1924’te Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası’nı kurarak çok partili demokrasiye geçişi savundu.

• Laiklik politikalarına mesafeli yaklaştı: Halkın dini hassasiyetlerine daha fazla önem verilmesi gerektiğini savundu ve bu nedenle laiklik reformlarını fazla radikal buldu.

• Devletçiliğe karşıydı: Ekonomide daha liberal bir modelden yanaydı ve Atatürk’ün devletçi ekonomi politikalarını eleştirdi.

• İzmir Suikastı sonrası gözden düştü: 1926’daki İzmir Suikastı girişimiyle bağlantılı olduğu iddia edilerek tutuklandı, ancak daha sonra serbest bırakıldı.

Sonuç olarak, Kazım Karabekir, Kurtuluş Savaşı’nda Mustafa Kemal’in en büyük destekçilerinden biri olmasına rağmen, Cumhuriyet’in ilanından sonra Kemalist rejime muhalefet eden bir lider haline geldi. Çok partili sistemi desteklediği için 1926’dan sonra siyaset dışına itildi, ancak 1946’da tekrar CHP’ye katılarak siyasi hayata döndü. Onun mirası, Kurtuluş Savaşı’ndaki kahramanlığı ve Cumhuriyet’in ilk yıllarındaki muhalefet hareketleriyle şekillenmiştir.